قرارداد شراکت توسعه اپلیکیشن نقطه شروع هر همکاری موفق در دنیای پرشتاب فناوری است. توسعه اپلیکیشن‌ها به یکی از جذاب‌ترین و رقابتی‌ترین عرصه‌های کسب‌وکار تبدیل شده‌اند اما در این مسیر، نقش قرارداد شراکت استارتاپی به‌عنوان ستون اصلی پایداری پروژه غیرقابل انکار است. وقتی افراد یا گروه‌هایی با مهارت‌ها و منابع مختلف برای ساخت یک نرم‌افزار یا اپلیکیشن متحد می‌شوند، یک قرارداد طراحی اپلیکیشن موبایل و یا هر چیزی از این قبیل شراکت شفاف می‌تواند به اختلافاتی در مالکیت، تقسیم سود یا مسئولیت‌ها منجر شود و حتی بهترین پروژه‌ها را به نابودی بکشاند.
در این مقاله، به اهمیت این قراردادها در توسعه اپلیکیشن می‌پردازیم و شما را با گام‌های کلیدی برای ایجاد قرارداد شراکت کاری بین دو نفر یا چند نفر آشنا می‌کنیم. اگر رویای تبدیل ایده‌تان به اپلیکیشنی موفق را دارید، این مطلب راهنمایی جامع برای آغاز یک همکاری حرفه‌ای و بدون دغدغه در اختیارتان قرار می‌دهد.
قرارداد شراکت چیست و چرا برای توسعه اپلیکیشن ضروری است؟
قرارداد شراکت توسعه اپلیکیشن سندی حقوقی است که چارچوب همکاری میان دو یا چند نفر را برای دستیابی به هدف مشترکشان تعریف می‌کند. در دنیای توسعه اپلیکیشن، جایی که ایده‌ها، کدها و سرمایه‌گذاری‌های مالی و زمانی در هم تنیده می‌شوند، قرارداد شراکت توسعه اپلیکیشن به یک ضرورت تبدیل شده است. اما چرا؟ پاسخ ساده است: پیچیدگی‌های این حوزه. با رشد سریع استارتاپ‌های فناوری و افزایش رقابت در بازار اپلیکیشن‌ها، تجربه نشان داده که پروژه‌های بدون قرارداد مشخص اغلب به بن‌بست می‌رسند.
برای مثال، ممکن است یکی از شرکا مدعی مالکیت کامل کدها شود یا در زمان موفقیت اپلیکیشن، بحث بر سر سهم درآمد بالا بگیرد. در این میان، نیاز به خدماتی مانند قرارداد پشتیبانی نرم افزار نیز مطرح می‌شود؛ زیرا پس از توسعه، نگهداری و به‌روزرسانی اپلیکیشن نیز به همان اندازه اهمیت دارد.
تنظیم دات کام با ارائه نمونه قراردادهای آماده و امکان تنظیم قراردادهای اختصاصی، به توسعه‌دهندگان و کارآفرینان کمک می‌کند تا از این تله‌ها دوری کنند.
انواع قرارداد شراکت توسعه اپلیکیشن
هر پروژه ویژگی‌ها و نیازهای خاص خود را دارد و به همین دلیل، قراردادهای شراکت در اشکال مختلفی طراحی می‌شوند تا پاسخگوی این تنوع باشند. شناخت انواع قرارداد شراکت توسعه اپلیکیشن به شما کمک می‌کند تا بهترین مدل همکاری را متناسب با اهداف و منابع خود انتخاب کنید. در ادامه، به چند نوع رایج این قراردادها نگاهی می‌اندازیم:
قرارداد شراکت مبتنی بر سهام (Equity-Based Partnership)
در این مدل، شرکا بر اساس میزان سرمایه‌گذاری مالی، مهارت فنی یا زمان صرف‌شده، سهمی از مالکیت اپلیکیشن دریافت می‌کنند. این نوع قرارداد برای استارتاپ‌هایی که در مراحل اولیه هستند و نیاز به جذب توسعه‌دهندگان یا سرمایه‌گذاران دارند، بسیار محبوب است.
قرارداد شراکت پروژه‌محور (Project-Based Partnership)
این قرارداد برای همکاری‌های موقت و متمرکز بر یک اپلیکیشن خاص تنظیم می‌شود. شرکا توافق می‌کنند که پس از اتمام پروژه، همکاری پایان یابد یا شرایط جدیدی تعریف شود. این مدل برای تیم‌های فریلنسر یا پروژه‌های کوتاه‌مدت ایده‌آل است.
قرارداد شراکت مبتنی بر درآمد (Revenue-Sharing Partnership)
در اینجا، تمرکز بر تقسیم سود حاصل از اپلیکیشن است، بدون اینکه لزوما مالکیت دائمی به شرکا واگذار شود. این نوع قرارداد برای پروژه‌هایی که درآمدزایی سریع هدف اصلی آن‌هاست، مناسب است و گاهی پس از توسعه، شرکا با تنظیم یک قرارداد فروش بسته نرم افزار محصول را به شرکت دیگری واگذار می‌کنند تا از سود فروش مستقیم بهره‌مند شوند.
قرارداد شراکت ترکیبی (Hybrid Partnership)
این مدل، ترکیبی از موارد بالاست و معمولا برای پروژه‌های پیچیده‌تر استفاده می‌شود که نیاز به انعطاف‌پذیری بیشتری دارند. برای مثال، ممکن است یک شریک مالکیت فکری را حفظ کند و دیگری فقط در سود شریک شود.
نکات مهم قبل از تنظیم قرارداد شراکت
پیش از اینکه قرارداد شراکت توسعه اپلیکیشن را تنظیم کنید، چند گام اساسی وجود دارد که می‌تواند موفقیت همکاری شما را تضمین نماید. امضای قرارداد شراکت استارتاپی بدون آمادگی کافی، مثل شروع ساخت یک اپلیکیشن بدون نقشه راه است؛ ممکن است به نتیجه برسید، اما احتمالا با هزینه‌های غیرضروری و مشکلات پیش‌بینی‌نشده مواجه خواهید شد. در ادامه، به نکات کلیدی که باید پیش از تنظیم قرارداد شراکت در نظر بگیرید، اشاره می‌کنیم:
- پیش از هر چیز، مطمئن شوید که شرکای شما از نظر مهارت، تعهد و ارزش‌ها با پروژه هم‌راستا هستند. یک توسعه‌دهنده خلاق ممکن است ایده‌های درخشانی داشته باشد، اما اگر اهدافش با شما متفاوت باشد، مشکلات اجتناب‌ناپذیر خواهند بود.
- آیا هدف شما توسعه یک اپلیکیشن برای فروش سریع است یا ایجاد یک کسب‌وکار بلندمدت؟ این موضوع بر نوع قرارداد خرید و فروش نرم افزار یا بندهای مرتبط با قرارداد شراکت نرم‌افزار تاثیر مستقیم دارد.
- هر شریک چه چیزی به پروژه می‌آورد؟ پول، زمان، تخصص فنی یا شبکه ارتباطی؟ تعیین ارزش دقیق هر آورده، مبنای عادلانه بودن تقسیم سود و درآمد اپلیکیشن در نمونه قرارداد شراکت اپلیکیشن خواهد بود.
- چه اتفاقی می‌افتد اگر پروژه شکست بخورد یا یکی از شرکا بخواهد خارج شود؟ بحث درباره سناریوهای احتمالی و گنجاندن آن‌ها در قرارداد، از اختلافات جلوگیری می‌کند.
بندهای ضروری در قرارداد شراکت برای توسعه اپلیکیشن
یک قرارداد شراکت توسعه اپلیکیشن زمانی کارآمد و قابل‌اعتماد است که بندهای کلیدی آن با دقت تنظیم شوند. در ادامه، به مهم‌ترین بندهایی که باید در این قرارداد گنجانده شوند، می‌پردازیم:
- مشخصات طرفین قرارداد: این بخش شامل نام کامل، اطلاعات هویتی، آدرس و مشخصات تماس هر یک از شرکاست. این بند تضمین می‌کند که همه طرف‌های درگیر به‌صورت رسمی شناسایی شده‌اند و مسئولیت‌هایشان قابل پیگیری است.
- سهم هر شریک از درآمد و هزینه‌ها: یکی از حساس‌ترین بخش‌های قرارداد، تعیین درصد یا میزان مشارکت هر شریک در سود، زیان و هزینه‌های پروژه است. آیا تقسیم‌بندی بر اساس سرمایه‌گذاری مالی است یا میزان تلاش و تخصص؟ به‌عنوان مثال، اگر پروژه شامل استفاده از یک ابزار خارجی مثل قرارداد خرید نرم افزار حسابداری باشد، هزینه آن چگونه بین شرکا تقسیم می‌شود؟
- وظایف و تعهدات هر یک از شرکا: هر شریک چه نقشی دارد؟ توسعه‌دهنده کدنویسی می‌کند، سرمایه‌گذار منابع مالی تامین می‌کند یا بازاریاب استراتژی فروش را طراحی می‌کند؟ این بند باید وظایف را به‌صورت دقیق و با زمان‌بندی مشخص کند.
- مالکیت فکری و نحوه تقسیم حقوق اپلیکیشن: اپلیکیشن یک دارایی فکری است و مالکیت کدها، طراحی و برند آن باید روشن باشد. آیا همه شرکا به‌طور مساوی مالک هستند یا حقوق بر اساس مشارکت تقسیم می‌شود؟ این بند از اختلافات حقوقی که ممکن است در ادامه راه پیش بیاید جلوگیری می‌کند.
- نحوه تصمیم‌گیری و حل اختلافات: تصمیمات مهم مثل تغییر مسیر پروژه یا جذب سرمایه‌گذار جدید چگونه گرفته می‌شوند؟ رای‌گیری یا توافق جمعی؟ همچنین، در صورت بروز اختلاف، آیا از میانجی‌گری استفاده می‌شود یا به دادگاه ارجاع می‌گردد؟ این بند تضمین‌کننده نظم در همکاری است.
- شرایط خروج از شراکت یا فسخ قرارداد: اگر یکی از شرکا بخواهد خارج شود یا پروژه به بن‌بست برسد، چه می‌شود؟ این بند باید شرایط خروج (مثل خرید سهم شریک یا انتقال حقوق) و دلایل موجه فسخ (مثل نقض تعهدات) را مشخص کند.
نمونه قرارداد شراکت برای توسعه اپلیکیشن
برای اینکه بهتر درک کنید که چنین قراردادی چگونه باید تنظیم شود، در ادامه یک موقعیت واقعی را به شکل سوال و جواب بررسی می‌کنیم.
یکی از دوستانم اپلیکیشنی طراحی کرده و به من پیشنهاد شراکت داده است که تمامی امور، اعم از کار و درآمد، به‌صورت ۵۰ درصد بین طرفین تقسیم شود. می‌خواهم بدانم چه نوع قراردادی باید تنظیم کنیم تا از نظر حقوقی با مشکلی مواجه نشویم و هر دو طرف بتوانند با اطمینان خاطر به فعالیت خود ادامه دهند.
پاسخ:
در این موقعیت، ابتدا لازم است قرارداد شراکت توسعه اپلیکیشن را از تنظیم دات کام تهیه کنید. سپس، مشخصات طرفین قرارداد را دقیق در این قرارداد ثبت کنید: نام کامل شما و دوستتان، اطلاعات تماس و هر مدرک شناسایی لازم. پس از آن، بند سهم هر شریک از درآمد و هزینه‌ها را وارد کنید. با توجه به توافق ۵۰-۵۰، مشخص کنید که سود حاصل از اپلیکیشن (مثل فروش یا تبلیغات) و هزینه‌های مرتبط (مثل سرور یا بازاریابی) به‌طور مساوی تقسیم می‌شود.
بعد، به سراغ وظایف و تعهدات هر یک از شرکا بروید. دوستتان که اپ را طراحی کرده، ممکن است مسئولیت توسعه فنی و به‌روزرسانی‌ها را بر عهده بگیرد، در حالی که شما می‌توانید بازاریابی یا مدیریت مالی را قبول کنید. در مورد مالکیت فکری و نحوه تقسیم حقوق اپلیکیشن هم توافق کنید. چون ایده اولیه از دوستتان بوده، آیا مالکیت کدها و طراحی مشترک است یا او سهم بیشتری می‌خواهد؟ پیشنهاد می‌شود مالکیت را هم ۵۰-۵۰ کنید تا با تقسیم سود هم‌راستا باشد.
برای نحوه تصمیم‌گیری و حل اختلافات، مشخص کنید که تصمیمات بزرگ (مثل افزودن قابلیت جدید) با توافق هر دو گرفته می‌شود و در صورت اختلاف، از یک نفر سوم بی‌طرف کمک می‌گیرید. در نهایت، بند شرایط خروج از شراکت یا فسخ قرارداد را فراموش نکنید. اگر یکی از شما بخواهد جدا شود، آیا دیگری می‌تواند سهم او را بخرد؟ یا اپ فروخته می‌شود و سود تقسیم می‌شود؟ این موارد باید روشن باشند.
جمع‌بندی: چگونه یک قرارداد شراکت مطمئن تنظیم کنیم؟
تنظیم قرارداد شراکت توسعه اپلیکیشن، کلید موفقیت هر همکاری استارتاپی است. برای این کار، ابتدا اهداف پروژه و نقش هر شریک را شفاف کنید، سپس بندهای ضروری مثل مالکیت فکری، تقسیم درآمد و شرایط فسخ را با دقت در قرارداد شراکت توسعه اپلیکیشن بگنجانید. مشاوره حقوقی و پیش‌بینی ریسک‌ها هم قدم‌های مهمی هستند که نباید نادیده گرفته شوند. در این راستا، می‌توانید از خدمات تنظیم دات کام بهره‌مند شوید. تنظیم دات کام با ارائه نمونه قرارداد شراکت اپلیکیشن در فرمت‌های Word و PDF و امکان درخواست تنظیم قرارداد شراکت اختصاصی، به شما کمک می‌کند تا یک قرارداد شراکت استارتاپی حرفه‌ای و بدون نقص داشته باشید. با تکیه بر این خدمات، می‌توانید با خیال راحت روی رشد اپلیکیشن‌تان تمرکز کنید و از مشکلات حقوقی در امان بمانید.
