اثبات شراکت بدون دلیل و مدرک یکی از چالش‌های رایج حقوقی است که با افزایش مراودات حقوقی و مالی میان افراد، بیشتر شده است. مشارکت به معنای سهیم شدن طرفین قرارداد در سرمایه، سود و زیان و سایر ابعاد پروژه نسبت به سهم خود از آورده مالی است.
در شرایط فعلی اقتصاد ایران، شراکت یکی از رایج‌ترین شیوه‌های همکاری است که طی آن میزان دقیق سهم‌الشرکه طرفین باید کامل مشخص باشد. با این حال، بسیاری از شراکت‌ها به صورت غیررسمی و بدون مستندات قانونی شکل می‌گیرند. در چنین مواردی، ممکن است نیاز به اثبات وجود شراکت به وجود آید، به ویژه زمانی که اختلافات مالی یا حقوقی میان شرکا بروز کند. در این مقاله، مراحل و روش‌های اثبات شراکت بدون مدرک بررسی خواهد شد.
شراکت چیست و چه زمانی به اثبات نیاز دارد؟
شراکت به معنای همکاری دو یا چند نفر برای انجام یک فعالیت اقتصادی یا تجاری است. درواقع شراکت متداول‌ترین روش برای همکاری در پروژه‌های اقتصادی است. انواع شراکت تجاری، مدنی، شراکت در ساخت، قرارداد مشارکت خدمات و شراکت در پروژه‌های ساخت و ساز رایج‌ترین انواع شراکت‌ها هستند.
به طور کلی اگر برای شراکت ثبت رسمی و کتبی صورت نگرفته باشد و میان شرکا در زمینه مسائل مالی و حقوقی اختلافی بروز پیدا کند، طرفین نیاز به مدارک و مستندات برای اثبات رابطه شراکتی خود پیدا می‌کنند. در چنین شرایطی، اثبات شراکت بدون دلیل و مدرک به یکی از چالش‌های بزرگ تبدیل میشود.
اثبات شراکت بدون دلیل و مدرک چگونه امکان‌پذیر است؟
اگر قرارداد رسمی بین طرفین منعقد نشده باشد، باید به دنبال شواهدی باشیم که نشان دهنده شراکت میان افراد باشد. این شواهد می‌تواند شامل ادله قانونی باشد که رابطه تجاری و یا مدنی میان طرفین را نشان بدهد. شواهد ممکن است شامل رفتارها، توافقات شفاهی یا حتی شهادت شهود باشد.
هرچند که این روش‌ها می‌توانند برای اثبات شراکت کارآمد باشند، اما در نهایت فرآیند ثبت شکایت و زمانی که طول می‌کشد تا دادگاه رای را صادر کند، به ضرر طرفین خواهد بود. به همین دلیل پیشنهاد میشود که حتما پیش از شروع شراکت، تنظیم قرارداد شراکت کاری بین دو نفر را جدی بگیرید.
روش‌های قانونی اثبات شراکت بدون مدرک
در صورتی که مدارک رسمی و نمونه قرارداد برای اثبات شراکت وجود نداشته باشد، میتوان از روش‌های قانونی زیر استفاده کرد:
شهادت شهود در اثبات شراکت بدون مدرک
اگر افرادی باشند که از مفاد قرارداد شفاهی و روابط مالی بین طرفین مطلع بوده باشند، می‌توانند در دادگاه به نفع شما رای بدهند. این روش در دستگاه حقوقی و قضایی ایران یک روش رایج و معتبر شناخته میشود.
رفتارها و فعالیت‌ها در اثبات شراکت بدون مدرک
اگر فعالیت‌های مشترکی مانند سرمایه‌گذاری‌های مشترک، تقسیم سود و زیان یا همکاری در پروژه‌ها وجود داشته باشد، این رفتارها می‌توانند به عنوان شواهدی برای اثبات شراکت مورد استفاده قرار گیرند.
اسناد مالی در اثبات شراکت بدون مدرک
یکی دیگر از روش‌هایی که نشان‌دهنده رابطه مالی و شراکت بین طرفین است، اسناد مالی و رسیدهای بانکی است. این اسناد ممکن است درباره انتقال و واریز سهم الشرکه و یا سرمایه‌گذاری مشترک باشند.
پیام‌های ارسال شده در فضای مجازی اثبات شراکت بدون مدرک
با پیشرفت وسائل ارتباطی، حتی پیام‌هایی که در فضای مجازی ارسال شده می‌توانند در اثبات شراکت بدون دلیل و مدرک کاربرد داشته باشند. ممکن است برخی مدارک غیررسمی مانند ایمیل‌ها، پیام‌های متنی یا یادداشت‌ها بین شرکا وجود داشته باشند که نشان‌دهنده توافقات بین شرکا باشند.
حساب بانکی مشترک در اثبات شراکت بدون مدرک
در نهایت آخرین روش معتبر برای اثبات شراکت، حساب‌های بانکی مشترکی هستند که از آن‌های برای انتقال وجه استفاده شده است. تراکنش‌های مالی و اسناد مالی مرتبط با دریافت و خرج وام و واریز وجه، همگی می‌توانند در دادگاه مورد استناد قرار بگیرند.
دادخواست اثبات شراکت بدون مدرک و مطالبه سهم‌الشرکه
در صورتی که فرد بخواهد سهم‌الشرکه خود را از شریک دیگر مطالبه کند، باید ابتدا دادخواست اثبات شراکت را تنظیم کند. این دادخواست باید شامل موارد زیر باشد:
- مشخصات طرفین: نام و مشخصات کامل شرکا باید در دادخواست ذکر شود.
- توضیح درباره شراکت: توضیحاتی درباره نوع شراکت، فعالیت‌ها و مدت زمان آن باید ارائه شود. مثلا ممکن است قرارداد مشارکت مدنی بین افراد جاری بوده باشد.
- شواهد موجود: هر نوع مدرکی که بتواند وجود شراکت را ثابت کند، باید ضمیمه دادخواست شود. منظور مواردی مانند حضور شاهد و یا مدارک بانکی حساب مشترک است.
- مدارک پرداخت مالیات: مدارکی که نشان دهد مالیات‌ها و وجوه قانونی از کدام حساب و به چه علت پرداخت شده‌اند.
- درخواست سهم‌الشرکه: درخواست برای دریافت سهم‌الشرکه باید به وضوح در دادخواست ذکر شود.
نمونه رای اثبات شراکت بدون مدرک
در برخی موارد، دادگاه‌ها به شهادت شهود یا مدارک غیررسمی توجه کرده و بر اساس آن رای صادر می‌کنند. در متن رای دادگاه مبنی بر اثبات شراکت، ابتدا مشخصات طرفین ذکر میشود و سپس گفته میشود که خوانده و خواهان در زمینه شراکت و دعوی چه ادعایی کرده‌اند.
در نهایت به این مسئله اشاره میشود که مدارک هر کدام مبنی بر ادعایی که دارند از چه میزان اعتباری برخوردار است و رای نهایی دادگاه در این زمینه چیست.
مثلاً اگر یکی از شرکا در دادگاه ادعا کند که دیگر شریک به طور غیرقانونی از سود کسب‌وکار بهره‌برداری کرده است، دادگاه ممکن است با بررسی شواهد و شهادت شهود، رای به وجود شراکت بدهد. حتی اگر تنظیم قرارداد مبنی بر شراکت صورت نگرفته باشد، باز هم دادگاه با استناد به روش‌هایی که پیشتر بررسی کردیم، می‌تواند رای صادر کند.
بررسی اثبات شراکت بدون دلیل و مدرک از نظر آخرین تغییرات قانونی
با توجه به تغییرات اخیر در قوانین تجاری و حقوقی، روند اثبات شراکت بدون دلیل و مدرک ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. بهتر است پیش از هرگونه قرارداد حقوقی مانند صلح نامه، اجاره خونه و مشارکت، با یک مشاور حقوقی متخصص مشورت داشته باشید و از الزامات حقوقی انواع آن‌ها مانند نکات حقوقی اجاره خانه مطلع شوید.
برخی از کشورها قوانین جدیدی را برای تسهیل فرآیندهای حقوقی وضع کرده‌اند که ممکن است شامل تسهیل در ارائه شهادت شهود یا پذیرش مدارک غیررسمی باشد.
در نهایت، اثبات شراکت بدون دلیل و مدرک یک فرآیند چالش‌برانگیز است که نیازمند دقت و توجه ویژه‌ای است. با جمعآوری مستندات لازم و استفاده از مشاوره‌های حقوقی مناسب، میتوان به موفقیت در این زمینه دست یافت. هرچند که بهترین روش برای پیشگیری از اتلاف زمان و هزینه، استفاده از نمونه قراردادهای مشارکت سایت‌های معتبر مانند تنظیم دات کام است.
سوالات متداول درباره اثبات شراکت بدون مدرک
آیا میتوان بدون مدرک رسمی شراکت را اثبات کرد؟
بله، با استفاده از شهادت شهود و مدارک غیررسمی میتوان شراکت را اثبات کرد.
چگونه میتوان دادخواست اثبات شراکت را تنظیم کرد؟
با مراجعه به یک مشاور حقوقی و جمعآوری مستندات لازم میتوان دادخواست را تنظیم کرد.
آیا زمان رسیدگی به دادخواست اثبات شراکت طولانی است؟
زمان رسیدگی معمولا طولانی است، به همین دلیل پیشنهاد میشود حتما از نمونه قرارداد مشارکت استفاده شود.
